‘Ik weet vaak niet zo goed wat ik met patiënten met obesitas aan moet’, zo opende huisarts en moderator Gijs Mackay het symposium in de Kapel van het OLVG. Obesitas is een complex probleem dat vraagt om maatwerk en samenwerking. Van leefstijlinterventies of medicatie tot chirurgie: hoe bepaal je als zorgverlener de beste aanpak voor een patiënt? Tijdens het symposium werd obesitaszorg van alle kanten belicht.

Over de lijnen heen met leefstijl

Wil je goede en toegankelijke leefstijlzorg bieden, dan moet je samenwerken, vindt huisarts Gordon Oron, die het symposium aftrapte. Als praktijkhouder in Gorinchem gaat hij regelmatig de boer op. Hij gaat in gesprek met de gemeente, neemt deel aan een Leefstijlcoalitie en werkt nauw samen met het lokale Leefstijlloket. Zijn enthousiasme over leefstijl werpt zijn vruchten af: patiënten beginnen er steeds vaker zelf over in de spreekkamer.

Kinderen met obesitas behandelen

Obesitas treft natuurlijk niet alleen volwassenen. In Amsterdam alleen al lijden zo’n 2000 kinderen aan morbide obesitas. Wat kan de tweedelijnszorg doen voor deze patiëntjes? Kinderarts Meeike Kusters (OLVG) besprak in haar praatje de oorzaken en behandeling van obesitas bij kinderen. De behandeling bestaat meestal uit een GLI-traject in gezinsverband. Het OLVG is terughoudend met medicatie voorschrijven, omdat er veel bijwerkingen zijn en het levenslang moet worden genomen. Bariatrische chirurgie bij kinderen wordt alleen aangeraden als alles is geprobeerd en als niet opereren gezondheidsschade oplevert.

Ik ben meestal vooral op leefstijl gericht, maar het is echt mooi dat dit zorgpad er nu is als aanvulling.
Huisarts

Medicatie: ja of nee?

‘Dokter, geef mij maar gewoon een pil.’ Wat doe je als huisarts als je patiënt om een ogenschijnlijke quick fix vraagt? Internist Mirjam Lips (OLVG) is er in haar lezing duidelijk over: blijvende leefstijlverandering moet de hoeksteen zijn van de aanpak van obesitas, maar medicatie kan in bepaalde gevallen een aanvulling zijn. Er komen steeds meer veelbelovende medicijnen op de markt, die effectiever zijn en minder bijwerkingen hebben. Eén nadeel blijft: stoppen met deze medicijnen is bijna niet mogelijk.

Kleinere kans op complicaties na bariatrische chirurgie

De ontwikkelingen op het gebied van maagverkleiningen staan verre van stil. Pim van Rutte, chirurg bij het Obesitas Centrum Amsterdam (onderdeel van OLVG), gaf tijdens het symposium een update over de mogelijkheden en effectiviteit van bariatrische chirurgie anno 2023. De criteria voor een operatie zijn verruimd. Zo is er bijvoorbeeld geen leeftijdsbovengrens meer. En goed nieuws voor patiënten: de kans op complicaties na een gastric sleeve of gastric bypass is sterk afgenomen. Al met al blijven operaties een effectieve manier om duurzaam gewicht te verliezen en comorbiditeit te verminderen.

Obesitaszorg op maat met nieuw multidisciplinair zorgpad

Een complexe ziekte als obesitas vereist een slimme aanpak. Met de komst van het nieuwe Zorgpad Obesitas is er in Amsterdam sinds begin dit jaar een unieke blended behandeling beschikbaar. De pijlers van het zorgpad: multidisciplinair, intensieve begeleiding en zorg op maat. Tijdens het symposium gaf Femke Adema, commercieel directeur van Ksyos, een overzicht van de vier fases in het zorgpad:

  1. Pre-screening door Obesitas Centrum Amsterdam (OCA)
  2. Voortraject door Ksyos, inclusief psychologische en diëtistische screening
  3. Bariatrische operatie en nazorg bij OCA
  4. Natraject door Ksyos gedurende vijf jaar

Het uitgebreide voortraject zorgt ervoor dat alleen patiënten meedoen van wie wordt verwacht dat ze de behandeling goed kunnen doorlopen. In het natraject worden patiënten intensief ondersteund door een app, met persoonlijke begeleiding als dat nodig is. De huisarts wordt in het hele proces op de hoogte gehouden via het HIS.

Definitief afrekenen met obesitas

Dat het mogelijk is om definitief af te rekenen met obesitas, laat het hoopgevende verhaal van Janet van Milligen mooi zien. Zij onderging in 2022 een maagverkleining bij Obesitas Centrum Amsterdam en vertelde tijdens het symposium openhartig over haar ervaring. Een klein jaar na haar operatie heeft ze grip op haar nieuwe eetgewoonten, is haar BMI van 44 naar 27 gezakt en voelt ze zich fitter dan ooit.

Zo verwijs je naar het Zorgpad Obesitas

Je kunt patiënten via ZorgDomein als volgt verwijzen naar Obesitas Centrum Amsterdam:

  • Medisch specialistische zorg
  • Heelkunde
  • Obesitas
  • OLVG verwijsafspraak leefstijlbegeleiding met of zonder maagverkleining (Obesitas Centrum Amsterdam)
“Patiënten zijn vaak huiverig voor het idee van een operatie. Nu ik weet dat er bij de huidige operaties minder complicaties zijn, kan ik patiënten makkelijker geruststellen en het gesprek aangaan.” - praktijkondersteuner